به گزارش روابط عمومی اداره کل کتابخانه های عمومی استان یزد؛ یازدهمین نشست از سلسله نشستهای «کتاب، یزد، فرهنگ» با عنوان «صنایعدستی و کتاب، همافزایی دو میراث ماندگار ایران» در آستانه هفته صنایعدستی و با حضور علاقهمندان، پژوهشگران و هنرمندان در کتابخانه مرکزی یزد برگزار شد.
سخنرانان این نشست با تأکید بر همافزایی این دو عنصر فرهنگی، بر لزوم مستندسازی و توجه مداوم به صنایعدستی در ساختارهای فرهنگی کشور تأکید کردند.
در این نشست، محسن رفیعی با بیان اینکه کتابخانههای عمومی استان یزد در راستای رسالت فرهنگی خود برنامههای متعددی برگزار میکند، اظهار داشت: «نشستهای "کتاب، یزد، فرهنگ" از جمله برنامههایی است که با هدف ترویج مفاهیم فرهنگی و پیوند با عناصر بومی برگزار میشود و یازدهمین دوره آن امروز در حال برگزاری است.»
در ادامه، مرادخانی، نویسنده و فعال حوزه صنایعدستی، با اشاره به همنشینی کتاب و صنایعدستی گفت: «هنر-صنعت صنایعدستی جایگاهی ویژه در تاریخ هنر ایران دارد؛ بهطوریکه هر کجا نامی از ایران مطرح میشود، بخشی از آن به آثار فاخر هنرمندان این سرزمین بازمیگردد.»
او افزود: «ویژگی بارز صنایعدستی، درهمتنیدگی آن با زیستبوم و طبیعت زندگی مردم است و جلوههای آن را در آفرینشهای متنوع صنایعدستی میتوان مشاهده کرد.» وی با تأکید بر اینکه تنوع صنایعدستی ایران ریشه در گذشتهای غنی دارد، گفت: «کتاب و صنایعدستی هر دو میراث ماندگار ملت ایراناند که میتوانند مکمل یکدیگر در گفتمان فرهنگی باشند.»
مرادخانی خلا منابع مکتوب در زمینه صنایعدستی را یکی از آسیبهای جدی این حوزه دانست و اظهار داشت: «نبود متون پژوهشی و علمی در زمینه صنایعدستی سبب شده مطالعات ما در این زمینه اثربخشی لازم را نداشته باشد. اگر ساختار کتابخانههای عمومی امکان حمایت از رشتهتحریر در زمینه صنایعدستی را فراهم کند، میتوان در مسیر تولید محتوای ماندگار حرکت کرد.» این پژوهشگر حوزه صنایعدستی ورود ایران به عرصههای جهانی را در گرو توسعه و ترویج هنرهای سنتی دانست و افزود: «کتاب نقش محوری در معرفی علمی و فرهنگی صنایعدستی ایفا میکند.»
مرادخانی به چهار بُعد مهم برای پرداختن به صنایعدستی در پیوند با کتاب اشاره کرد: ۱. کتاب بهعنوان تجلی هنرها و صنایعدستی ۲. کتاب بهعنوان ابزار انتقال دانشهای سنتی و بومی ۳. صنایعدستی بهعنوان موضوع کتاب ۴. زیباییشناسی مشترک کتاب و صنایعدستی او گفت: «در بعد اول، صنایعدستی ابزارهایی چون کتابآرایی، صحافی، و خوشنویسی را در اختیار کتاب قرار داده تا نسخههایی ماندگار پدید آیند.
با این حال، در بعد سوم که صنایعدستی موضوع کتاب باشد، با چالش جدی مواجهیم. برای نمونه، یکی از مهمترین منابع مکتوب درباره شهر میبد نه توسط محققان داخلی بلکه توسط یک پژوهشگر لهستانی به نگارش درآمده است.»
این سخنران، مستندسازی را امری آسان و کمهزینه در زمان حال دانست و تأکید کرد باید از این ظرفیت برای ثبت و حفظ میراث ملموس ایران بهره گرفت. وی افزود: «رابطه زیباییشناسانه میان کتاب و صنایعدستی، پلی میان نسلهاست که فرصتی کمنظیر برای فرهنگسازی پدید آورده است. این پیوند، تأثیری چشمگیر در آموزش، انتقال مفاهیم و ارتقاء فرهنگ عمومی دارد.»
مرادخانی با اشاره به ظرفیتسازی در زمینه انتقال سینهبهسینه دانش سنتی، اظهار داشت: «ادغام تعلیم با تربیت هنری، همزمان بُعد اقتصادی و زیباییشناسی صنایعدستی را به نسلهای جدید منتقل میکند.»
در بخش پایانی این نشست، سید محمد رستگاری، مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی استان یزد، با اشاره به ثبت جهانی یزد بهعنوان شهر زیورآلات سنتی، گفت: «این دستاورد نتیجه خواست و پیگیری مردم یزد بود که در سطح بینالمللی به ثبت رسید و نشاندهنده قابلیتهای کمنظیر این شهر در حوزه صنایعدستی است.»
وی با تأکید بر ظرفیتهای مستقل استان یزد در حوزه صنایعدستی، افزود: «ما بهگونهای عمل کردهایم که بدون اتکا به خارج، در مسیر ثبت جهانی موفق عمل کردیم؛ تا جایی که ارزیابان جهانی نیز بر توانمندیهای هنرمندان یزدی صحه گذاشتهاند.» رستگاری با بیان اینکه هنوز فعالیتهای گستردهای در این حوزه باقی مانده، یادآور شد: «صنایعدستی نباید به یک هفته محدود شود؛ بلکه باید در تمام طول سال مورد توجه قرار گیرد تا بتوان آن را به جهانیان معرفی کرد.

ارسال نظر